چاروق دوزی (زنجان)

چاروق یا چارق، كفش چرمی و پای افزار دهقانان است كه بندها و تسمه های بلند دارد و بندهای آن به ساق پا می پیچد و اصطلاحا به آن شم، پاتابه و پالیك گفته ...

فاطمه وفائیان دوشنبه 14 آبان 1386 | 17 سال پیشچاروق یا چارق، كفش چرمی و پای افزار دهقانان است كه بندها و تسمه های بلند دارد و بندهای آن به ساق پا می پیچد و اصطلاحا به آن شم، پاتابه و پالیك گفته می شود. امروزه چاروق، كاربرد مصرفی خود را تا حدودی از دست داده و حالتی تزیینی به خود گرفته به گونه ای كه زنان و دختران شهری از آن به عنوان كفش روفرشی استفاده می كنند. نخ ابریشمی رنگی، نخ گلابتون، مخمل، پاشنه های چوبی، نوار زیگزاگ، چرم گاو و ... از جمله موادی است كه در چاروق دوزی مورد استفاده قرار می گیرد و گزن، سوزن، درفش، قلاب، چكش و مشته از ابزارهای چاروق دوزی است كه مشابه ابزار كفاشی می باشد. چاروقی که هم اکنون در زنجان عرضه می شود, به صورت یک صنعت دستی ظریف و تزئینی کاربرد دارد و به کلی با چاروق های قدیمی متفاوت است. چاروق قدیمی زنجان, نوعی پای پوش بوده است که از چرم خام ساخته شده و در روستاها بیشتر مورد استفاده چوپانان قرار می گرفت و اغلب بدون پاشنه بوده و با تسمه هایی به ساق پا پیچیده می شد. در سالهای اخیر در زنجان نوعی چاروق ساخته می شد که رویه آن چرم قرمز رنگی (که دباغان زنجان تهیه می کردند) است و معمولاً هم بدون بند و تسمه بوده و نوکی عقابی و برگشته دارد. این نوع چاروق که تولید آن از حدود 30 سال پیش نیز رواج داشت, اینک کمتر تولید می شود. چاروق کنونی زنجان فرم و شکل خاص و ظریفی دارد و دارای حالتی زینتی بوده و بیشتر برای راه رفتن روی قالی مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع چاروق بیشتر به شکل نعلین و به صورت پاشنه دار ساخته می شود و فقط کف آن از چرم بوده و رویه اش از نخ های ابریشم و گلابتون به رنگ های مختلف بافته و تزئین می شود. از استادان معروف چاروق ساز زنجان, استاد "اصغر خطیبی" است که برای اولین بار اقدام به پاشنه گذاری جهت چاروق کرده است. از استادکاران معروف استان زنجان می توان از خانم روح انگیز محمدی استادکار گلیم, آقای حسین فرجیان استاد چاقوسازی, آقای غلامعلی رضایی استاد چاقوسازی, آقای مظفر محمدی استادکار فرش, آقای منصور کاظمیان مقدم استاد کار ملیله, آقای نجف علی حاجیلو استادکار گیوه دوزی, آقای کریم ابطحی استادکار ملیله, آقای رحیم بهشتی استاد چاقوسازی, آقای محمد رسولی استادکار معرق و آقای علی چراغی استاد پیکره تراشی نام برد. دسته‌بندیسایر ویژگیهای فرهنگیزنجانکلید‌واژهچاروقدوزیزنجان16307 بازدید

بابک مطلب خوبی بود. متشكرمدوشنبه 14 آبان 1386 | 17 سال پیش

بابک مطلب خوب و كاملی است. ممنونم. مطالب جالبتان را در مورد زنجان دنبال می‌كنیم...دوشنبه 14 آبان 1386 | 17 سال پیش