راهکارهای مشارکت مردم روستا

مقدمه : امروزه مشارکت به عنوان یکی از موضوعاتی است که بسیار مورد استفاده قرار می گیرد. چرا که این اصطلاح بسیار دلخوش کننده و توجیه گر جلوه گر است. اما...

راهکارهای مشارکت مردم روستا
تقی قاسمیدوشنبه 10 اسفند 1388 | 15 سال پیشمقدمه : امروزه مشارکت به عنوان یکی از موضوعاتی است که بسیار مورد استفاده قرار می گیرد. چرا که این اصطلاح بسیار دلخوش کننده و توجیه گر جلوه گر است. اما مشارکت می تواند اگر به صورت نهادمند و سازماندهی شده به اجرا درآید منشا اقدامات سازنده، پایدار و مثمر ثمری باشد. بزرگ ترین سرمایه ای که هر روستا می تواند با اتکا به آن مراحل عمران و آبادانی را طی کند چیزی جز مشارکت ساکنان آن روستا نیست. مشارکت اجتماعی بر آن دسته از فعالیت های ارادی دلالت دارد که از طریق آن ها اعضای یک جامعه در امور محله ، شهر و روستا شرکت می کنند و به صورت مستقیم و غیر مستقیم در شکل دادن حیات اجتماعی مشارکت دارند.مشارکت اجتماعی با مشارکت مردمی نزدیکی بسیار دارد ، زیرا اولا مشارکتی است که از متن جامعه می آید، ثانیا عرصه های مختلف حیات اجتماعی را در بر می گیرد. چنین مشارکتی در برنامه های عمران اجتماعی، به خصوص در سطح روستا ها جایگاه ویژه ای دارد که غفلت از آن و فراهم نساختن بسترهای لازم برای بسط و بهره گیری مناسب از آن ، برنامه های عمران اجتماعی را در سطوح مختلف دچار مشکل و نارسایی می کند. حرکت توسعه روستایی به سمت پیشرفت انسان ها و امکانات جهت گیری شده است. بنا بر این ایجاد این انگیزه در ساکنان منطقه که خودشان شروع به حرکت و ابداع نمایند ، یکی از شرط های اساسی و مهم است. یکی از ابزار نیل به این مقصود را می توان در تشکیل گروه های سازمان دهی شده مانند تعاونی های کشاورزی، شوراهای محلی و انجمن های روستایی یافت ابزاری که می تواند چندین هدف را دنبال کند. تشکیل این گروه ها برای اعضای آن ها این فایده را دارد که روش بهتری برای مراقبت از منافع آن هاست. در حالی که از سوی دیگر ، اعضای این گروه ها برای دولت و ارگان های وابسته به آن به مثابه مشاور، قابل دسترسی هستند. مشارکت دارای معنا و حیطه های اجرای بسیار گسترده ای می باشد که بیشتر در سطوح کلان و برنامه ریزی های اجتماعی، اقتصادی و ... مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین مشارکت دارای بار سیاسی درگیری جامعه مدنی در سیاست گذاری های گسترده و تصمیم سازی هاست.اما مفهوم مشارکتی که در این نوشتار بحث شده است بیشتر با تکیه بر مشارکت بین مردم و دهیار و شورا می باشد. استفاده از مشارکت و توانمندی های مردم بخصوص روستاییان برای عمران و توسعه و اجرای یک مدیریت و برنامه ریزی صحیح می تواند در موارد متعددی انجام گیرد.این موارد به ترتیب شامل شناخت نیازها و اولویت ها، طراحی پروژه ها و برنامه ها، اجرا و نظارت و ارزشیابی نتایج برنامه هاست. شناخت نیازها و اولویت ها : در شناخت و آگاهی از مشکلات و نیاز های مردم و اولویت ها، ایده ای که باید در نظر گرفته شود این است که مردم شناخت و آگاهی بیشتری نسبت به مشکلات و نیازهای خود دارند.و از راهکارهای آسان و به صرفه تری بر خوردار هستند. به صورتی که استفاده از یک تیم مشورتی و یا حتی نظر خواهی از کلیه ساکنان محل و یا روستا به دلیل محدودیت جمعیت می تواند راهگشای بسیاری از برنامه هایی قرار بگیرند که فقط بر اساس تشخیص عده معدودی انجام می گیرد. برای مثال به جای این که در برنامه ریزی ها و طرح های عمران روستا فقط نظرات دهیار و شورا مورد توجه قرار گیرد، دهیار میتواند از مشارکت مردم استفاده کرده و نظرات آنها را در مورد برنامه ریزی و اجرای طرح و برنامه متعدد در روستا جویا شود. البته ذکر این نکته لازم است که در این مشارکت و نظر خواهی باید نظرات کلیه افراد از زنان و مردان، جوانان و سالخوردگان، کشاورزان و غیر کشاورزان و بطور خلاصه نظرات همه افراد ساکن در محل لحاظ گردد. این کار باعث می شود که مردم احساس مسئولیت و مشارکت کرده و دل گرم برای مراحل دیگر طرح ها و برنامه ها و همچنین احساس مشترک نسبت به مسائل خود داشته باشند. طراحی پروژه ها و برنامه ها : این مرحله که در واقع به دنبال مرحله قبل بوده و بعد از آن مرحله به اجرا در می آید بر طراحی و برنامه ریزی برای مشکلات و نیازمندی های مردم به کار می رود. در این مرحله نیز می توان از مشارکت مردم استفاده کرد. یعنی اگر دهیار و شورای اسلامی برای طراحی پروژه ها و طرح های داخل روستا از یک شورای مشورتی بهره جوید بهتر می تواند از موفقیت و بهره گیری از کمک ها و یاری مردم امیدوار باشد. به عنوان مثال اگر طرح های مورد نیاز مردم در مرحله قبلی شناسایی و اولویت بندی گردید و در این اولویت بندی مواردی از قبیل مشکل راه های داخل روستا، جمع آوری زباله و ... از اهم مشکلات قرار گرفت. در این مرحله می توان از مشارکت مردم و شورای مشورتی در خصوص این که بهترین گزینه برای حل جمع آوری زباله چیست. از چه وسایلی می توان استفاده کرد از ماشین، تراکتور و ...و یا در هفته ای چند بار باید به جمع آوری زباله ها از جلوی در خانه باید عمل کرد. در همه موارد فوق می توان از نظرات خلاق و پیشنهادات مردم و شورای مشورتی استفاده کرد. اجرای برنامه ها و طرح ها : استفاده از مشارکت مردم در اجرای برنامه ها یکی از موارد معمول در فرایند برنامه ریزی و اجرای برنامه ها در کشور به شمار می رود. روستاها چون از منابع درآمدی محدودی برخوردار و می باشند. همچنین بودجه اختصاصی از سوی دولت و دستگاه های اجرایی برای روستاها پاسخگوی همه طرح ها و برنامه های اجرایی در سطح روستا نخواهد بود. بنابراین راهکار منطقی در اجرای چنین برنامه هایی استفاده از مشارکت مردم می باشد. بدین منظور دهیار و شورای اسلامی روستا می تواند در اجرای طرح های خود از مشارکت مردم بهره بجوید. بر اساس مثال قبلی در اجرای روند بهسازی راه های داخل روستا یا جمع آوری زباله و ... از راه های مختلفی همچون جمع آوری خودیاری، استفاده از افراد و پیمان کاران محلی برای اجرای طرح، استفاده از منابع داخلی روستا، کمک یدی و مالی افراد محلی و خلاصه کارهای مختلفی استفاده امنابع محلی به صلاح و نفع جمعی بوده وروند اجرای برنامه ها را هم از نظر تامین مالی و مساعدت های مردمی تسهیل می کند. نظارت و ارزشیابی : نظارت و ارزشیابی آخرین مرحله یک برنامه ریزی متعارف برای توسعه می باشد.که بیشتر در در دو زمینه مورد استفاده قرار می گیرد یکی در حین اجرای طرح ها و برنامه ها و دیگری برای بررسی آثار و نتایج و همچنین رسیدن طرح ها به اهداف از پیش تعیین شده خود مورد استفاده قرار می گیرد. یعنی بطور کلی در مورد این بخش می توان گفت که یک برنامه یا پروژه چقدر درحال پیشرفت بوده و یا اینکه به چه نتایجی دست یافته است. حال در این مرحله نیز استفاده از مشارکت مردم و نظرات آنان می تواند راه گشای حل بسیاری از مسائل گردد.چه اگر دهیار و شورا در این مرحله مهم مردم را شریک کند. مردم خود در مراحل اجرای برنامه ها خواهند بود و مشکلات احتمالی اجرای طرح ها لمس می کنند و راغب به حل این مشکلات احتمالی طرح ها می شوند. نتیجه گیری : مدیریت روستا (دهیار و شورا) برای عمران و آبادانی روستا و حل مشکلات و معضلات روستاییان می تواند از مشارکت عمومی استفاده نماید. و استفاده از مشارکت مردم در تمامی مراحل فوق امکان پذیر و باعث حل بسیاری از مشکلات می گردد.یعنی هم در فرایند آگاهی و شناخت نیازها و مشکلات و اولویت بندی، طراحی و برنامه ریزی، اجرا و نظارت و ارزشیابی نتایج برنامه ها امکان پذیر است. البته خود نهاد شورای اسلامی روستا و دهیاری یک نهاد مشارکتی است، یک نهاد مشارکتی اجتماعی پایدار که دولت آن را به و جود آورده است. مردم خود نمایندگان خود را بر گزیده و به آن ها اجازه انجام اقداماتی را بر طبق قانون داده اند. اما این نهاد مشارکتی نیز می تواند به نوبه خود از مشارکت جمعی بهره بجوید چرا که محیط روستا محدود بوده و در آن اجرای برنامه ها و کارهای مشارکتی سهل است. اگر این نحوه مدیریت و مشارکت ذکر شده بتواند در سطح روستا عملی شود و دهیار و اعضای شورا علاقه خود را به این نوع از مشارکت نشان دهند و در جهت نهادمند سازی آن حرکت نمایند و دولت نیز از این مشارکت حمایت نماید بسیاری از مشکلات داخل روستا بوسیله خود مردم و با کمک خود مردم حل خواهد شد. www.khanabad.irدسته‌بندیمرکزیسایر ویژگیهای اجتماعیکلید‌واژهراهکارهایمشارکتمردمروستا22112 بازدید
محمد جناب آقای مهندس قاسمی درود فراوان. از تلاش های زیبا و مسمتر شما سپاسگزارم. دغدغه ی جامعه امروز تلاش های فرهنگی صادقانه و پیش برنده است كه شما به خوبی در راه آن گام بر می دارید. از عكس زیبا و خاطه انگیز شما بازهم ممنونم . باكمال احترام. ناصری فرد كلمه توجیح را بررسی داشته باشید. توجیه . [ ت َ ] (ع مص ) روی فراگردانیدن . (تاج المصادر بیهقی ). روی فا چیزی کردن . (زوزنی ). روی سوی کسی کردن . (ترجمان جرجانی ترت... دوشنبه 10 اسفند 1388 | 15 سال پیش
معرفی و اجرای نحوه کارکرد خرمنکوب قدیمی (بَردو)حسن  صفریحسن صفریمعرفی و اجرای نحوه کارکرد خرمنکوب قدیمی (بَردو)«بردو» صنعتی پرکاربرد دیروز وابزارناشناخته موزه های امروز خرمنکوب های سنتی که در اصطلاح محلی ˈ بَردو ˈ نامیده می شدند در واقع یک ماشین دست ساز چوبی بودند که به وسیله دو گاو و یا دو الاغ بر روی خرمن غلات کشیده و موجب خرد شدن ساقه ها و جدا شدن دانه های گندم از خوشه ها می شد.
سیر هنر کهن ایران به دیگر نقاط جهانمحمد ناصری فردمحمد ناصری فردسیر هنر کهن ایران به دیگر نقاط جهاندر گذشته های دور هنر یک زبان مشترک جهانی بوده است.
غار چال نخجیرنادر چقاجردینادر چقاجردیغار چال نخجیرغار چال نخجیر در 8 کیلومتری شمال شرق شهر دلیجان قرار دارد. طول کلی غار حدود 1800 متر عنوان شده است که حدود 1200 متر آن قابل بازدید میباشد.
ننه پیر و چرخ نخ ریسی(دوک dok) در باور اهالی روستای خان آبادتقی قاسمیتقی قاسمیننه پیر و چرخ نخ ریسی(دوک dok) در باور اهالی روستای خان آباددر باور اهالی روستای خان آباد،در اولین روز بعد از ششله یعنی هفتم اسفند ماه ننه پیر از پشکل پناه می آید و دوک نخ ریسی چوبی خود را آتش میزند تا به آب شدن یخها کمک کند و گرمابخش زمین باشد
پخت نان شب عید در روستای خان آبادتقی قاسمیتقی قاسمیپخت نان شب عید در روستای خان آبادپخت نان شب عید از جمله فعالیت های بانوان روستای خان آباد از قدیم تا به حال است.در گذشته روستائیان تمام مایحتاج نان خود را طبخ می كردند.در واقع زنجیره تولید گندم تا پخت نان (شامل كشت،داشت و برداشت گندم به عنوان ماده اصلی پخت نان، آسیاب كردن گندم و در نهایت تولید نان) توسط مردم روستا انجام میشد.
رفتن به میهمانی های شبانه، #شب_نشینی و خوردن #شب_چرهتقی قاسمیتقی قاسمیرفتن به میهمانی های شبانه، #شب_نشینی و خوردن #شب_چرهشب نشینی از کارهای متداول اهالی خان آباد است. شب­ نشینی در اواخر #پاییز و فصل زمستان بیشتر صورت می­گیرد چرا که عموما در روستاها بعد از برداشت محصول در فصل پاییز، اوقات فراغت و بیکاری روستائیان آغاز شده و تا پایان زمستان ادامه پیدا می­کند.
سد روستای خان آبادتقی قاسمیتقی قاسمیسد روستای خان آبادسد روستای خان آباد یکی از جاذبه های گردشگری شهرستان خمین است،آب موجود در سد از سرچشمه دیریزنو خان آباد تامین میشود .از شروع فصل پاییز تا اواسط بهار آب چشمه وارد سد می شود و کشاورزان روستای خان آباد در فصلهای کم آب از این آب برای کشاورزی استفاده میکنند .این سد به دلیل قرار گرفتن در مسیر مهاجرت پرندگان به یک پناهگاه موقت پرندگان مهاجر نیز تبدیل شده است.
تهیه شیره انگور ،روستای خان آبادتقی قاسمیتقی قاسمیتهیه شیره انگور ،روستای خان آبادمراسم تهیه شیره انگور توسط بانوان روستای خان آباد روستای خان‌آباد از توابع شهرستان خمین است که بانوان با حضور در باغ‌های انگور و تاکستان‌های روستا، انگورها رسیده و مرغوب را برداشت کرده و به محلی مناسب که معمولا حیاط خانه روستایی است انتقال می‌دهند و به تمیز کردن و شستن آنها می‌پردازند.در برداشت و تمیز کردن و همچنین شستشوی انگورها، تمام اعضای خانواده از کودکانی که توانایی کمک دارند تا بزرگترها و مردان شرکت و با صمیمیت خاصی با یکدیگر همکاری می‌کنند، در بعضی از مواقع نیز همسایگان به کمک می‌آیند که در گذشته
بانوان ارزشمند و سرمایه های انسانی در عرصه هنر و فرهنگ این مرزو بومتقی قاسمیتقی قاسمیبانوان ارزشمند و سرمایه های انسانی در عرصه هنر و فرهنگ این مرزو بومخاله آرا در حقیقت یكی از چهره های ماندگار خان آباد است،خاله آرا بدون کوچک ترین چشم داشتی به کمک بانوان روستا میرفت و در کلیه کارهای روزمره یاری گر خانواده های روستایی بود.
شروع فصل تولید قره قوروت در روستای خان آبادتقی قاسمیتقی قاسمیشروع فصل تولید قره قوروت در روستای خان آبادهرساله در اوایل تیرماه و هم زمان با گرم شدن هوا، بانوان روستای خان آباد اقدام به تهیه قره قوروت آفتابی می کنند
شروع فصل تولید کشک خشک در روستای خان آبادتقی قاسمیتقی قاسمیشروع فصل تولید کشک خشک در روستای خان آباداواسط تیرماه،همزمان با گرم شدن هوا و بالا رفتن کیفیت شیر به علت مصرف دامها از علوفه تازه ،تهیه کشک در روستای خان آباد آغاز می شود.
روستای تاریخی لکان ( شهرستان خمین)محمد حمزه لوروستای تاریخی لکان ( شهرستان خمین)روستای تاریخی لکان در کنار کوه های الوند لکان ٬نسار و پرگز قرار گرفته و به همین دلیل از آب و هوای بسیار لطیفی در تابستان بهره مند است. لکان دو اثر تاریخی ثبت شده در میراث فرهنگی دارد.
منطقه حفاظت شده الوند لکان (خمین)محمد حمزه لومنطقه حفاظت شده الوند لکان (خمین)منطقه حفاظت شده الوند لکان در شهرستان خمین استان مرکزی یکی از مهم ترین زیستگاه های پرندگان استان مرکزی است.
طبیعت زمستانی از روستاهای ساوهمحمد رفیعیمحمد رفیعیطبیعت زمستانی از روستاهای ساوهروستای آقداش جزو استان مركزی،در ارتفاع 1980 از سطح دریا...