موسیقی محلی مازندرانی

موسیقی مازندران در یك نگاه موسیقی محلی ایران در مازندران با توجه به پیشنیه‌ی تاریخی قوم ساكن در منطقه، وسعت جغرافیایی و طبیعت زیبا و متنوع، از گس...

ز.ر دوشنبه 21 شهريور 1390 | 14 سال پیشموسیقی مازندران در یك نگاه موسیقی محلی ایران در مازندران با توجه به پیشنیه‌ی تاریخی قوم ساكن در منطقه، وسعت جغرافیایی و طبیعت زیبا و متنوع، از گستره و واریته‌های مختلفی برخوردار است. موسیقی محلی ایران در مازندران نیز با توجه به این قاعده كلی مانند موسیقی محلی دیگر مناطق كشور به عنوان زیرشاخه‌ای از موسیقی ایرانی با یك رابطه‌تاثیرو تاثر برگرفته از فرهنگ، آداب و رسوم و باورهای ایرانی بوده و در عین حال دارای ظرایف و ویژگی‌های منطقه‌ای است. دراشعار و ملودی‌های مازندران خصیصه‌های اقلیمی و طبیعی منطقه به وضوح دیده می‌شود و عناصر زنده و ملموس طبیعت ناهمواری ها، كوه‌جنگل، دریا، كار دامداری و كشاورزی در هنرهای مختلف منطقه نمود دارد. مازندران به دلیل گستردگی طول جغرافیایی وحضور اقوام و فرهنگ‌هایی متفاوت همچنین هم‌جواری با برخی اقوام و طوایف داخلی و خارجی،از فرهنگ‌های مختلفی تاثیر پذیرفته‌وبه همین خاطر موسیقی ایرانی این منطقه، چه به لحاظ ساختاری وچه از نظر ویژگی‌های قومی پر تعداد و گوناگون است. موسیقی محلی ایران در مازندران همچون سایر موسیقی-‌های ایرانی به دو بخش آوازی وسازی تقسیم می شود و هریك نیز دارای زیر شاخه‌های مختلف است كه در این مطلب بخشی از آن بصورت گذرا مورد بررسی قرار گرفته است. موسیقی آوازی مازندران را می‌توان به تغزلی، حماسی و آیینی تقسیم بندی كرد و هر یك از این بخش‌ها با توجه به شرایط تاریخی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی درهر دوره ویژگی خاصی دارد. موسیقی آوازی - تغزلی كتولی"، "كله‌حال"، "طوری" یا "امیری"، "نجما" و "صنم" از جمله آوازهای تغزلی این منطقه است كه هریك وصف حال عاشق و معشوق و دلدادگی است كه در بخش‌هایی از آن مسایل اجتماعی، فرهنگی، عرفانی و عشق به‌ائمه و اطهار دیده می‌شود. البته در بخشی از این موسیقی آوازی عشق به طبیعت، دام و زمین نیز وجود دارد و شیفتگی روستاییان به عناصر تعیین‌كننده زندگی كشاورزی و دامداری در گفت وگو(تك گویی) آنان با این عناصر تصویر می‌شود. كتولی یكی از آوازهای موسیقی‌سازی و آوازی محسوب می‌شود كه در میان مردم این سامان سینه به سینه تداوم یافته است. این آواز به كردبیات دشتی و حجاز ابوعطا شباهت دارد و بیشتر در حین راه رفتن یا كاركردن معمول است و به همین خاطر از واژه‌های "جان"، "جانا"،"هی"،"ای" و غیره كه گویای نفس تازه كردن است، استفاده می‌شود. برخی آن را به كتول (علی آبادكتول) نسبت داده و عده‌ای معتقدند این آواز هنگام چراندن گاو كتول خوانده می‌شود). كتول نام گاو اهلی و شیرده‌ای است كه دربین روستاییان از اهمیت فراوانی برخوردار است. ) آواز كتولی در شرق، غرب و مركز مازندران از نظر فواصل مقامی یكی بوده و با واریاسیون‌های مشابه اجرا می‌شود. كله نوعی اجاق دستی ساخته شده از سنگ وگل است و برخی معتقدند این آواز مخصوص بانوانی است كه درحال پختن غذا با این اجاق هستند. از سوی دیگر كل در زمان مازندرانی به معنی كوتاه است، از همین‌رو عده‌ای براین باورند كه این آواز چون در آخر كتولی كوتاه اجرا می‌شود به این نام معروف است. این آواز با لله‌وا (نی محلی) یا سرنا نواخته می‌شود كه هركدام امكانات ساختمان واریاسیون مخصوص خود دارد. "امیری " در زمان‌های قدیم طوری یا طبری نیز خوانده می‌شد ولی به دلیل این كه از اشعار امیر پازواری استفاده می‌شود به این نام مرسوم شده است. این آواز از عشاق دشتی آغاز و در دستگاه شور فرود می‌كند. "صنم " از دیگر آوازهای مازندرانی است كه به "حقانی" بسیار شباهت دارد، تنها دراین آواز خواننده با واژه صنم و در حقانی با كلمه "الله" آغاز می‌كند. این آواز بیانگر تفكرات و باورهای و برداشت‌های جدیدتر اجتماعی است كه مضامین گسترده شده اجتماعی را نسبت به زندگی اولیه و بدوی نشان می‌دهد به همین دلیل ممكن است بی‌تاثیر از ملودی مناطق دیگر ایران نباشد. تصنیف‌ها بخش دیگر از موسیقی آوازی مازندران را تشكیل می‌دهند كه در نقاط مختلف استان با نام‌های گوناگون از قبیل "ریز مقوم"(‪ ،(riz meghoomكیجا جان و كیجا جانك موسوم است "طالبا" از تصنیف‌های مازندرانی است و این ملودی با اشعار "سیتی گلین نساء"(خواهر طالب) اجرا می‌شود. طالب داستان زندگی شخصی است كه مورد بی‌مهری نامادری قرار گرفته و در نهایت توسط دارویی كه در غذایش ریخته بود بیهوش و به هندیها فروخته می‌شود و بالاخره درغربت می‌میرد. موسیقی آوازی - آیینی موسیقی آیینی آوازی شامل "نوروزخوانی"،"نواجش یانوازش (موری)" و "چاووش خونی" است. نوروزخوانی معمولا از نیمه دوم اسفندماه آغاز شده و بندرت تا دهه نوروز ادامه دارد. نوروز خوان كه درمازندران به نوروز خون معروف است همراه با یك یا دونفر به درخانه‌ها رفته و با اطلاعاتی كه قبلا از اوضاع و احوال صاحب خانه كسب كرده به حمد وستایش خداوند و ائمه واطهار و وصف خانه واعضای خانواده می پردازد و ضمن آن تقاضای انعام و عیدی می‌كند.اگر صاحب خانه انعام دادضمن ابیاتی اورا دعا ودرغیراین صورت با اشعار گله‌آمیز به درخانه دیگری می رود. چاووش خوانی(چاووش خونی) از موسیقی ملی ومناطق دیگر گرفته شده است و از نظر مضمون برداشتی از آیین مذهبی ایران پس از اسلام است. این آواز به هنگام مسافرت زوار به اماكن مقدسه یا به هنگام مراجعت آنان خوانده می‌شود. برخی معتقدند كه آواز نوازش یا نواجش درارتباط با دوری فرزندان و بستگان درجه یك خوانده می‌شود و گاهی هم مادران جهت نوازش فرزند كوچك خود آن را می‌خوانند. موسیقی آوازی- حماسی این نوع از موسیقی نیز شامل موسیقی مناطق مركزی، غرب و شرق مازندران، است و موسیقی حماسی كتول و موسیقی حماسی تعزیه را دربر می‌گیرد. موسیقی حماسی این منطقه نیز از نظر تاریخی و با توجه به قرن‌ها درگیری و منازعه با طوایف داخلی مبارزه با اقوام و طوایف صحرای آسیای میانه ونیز آمیزش این موسیقی با موسیقی اقوام هم‌جوار و یا ساكن در منطقه شكل‌های متفاوت و متعددی دارد. اصیل‌ترین و قدیمی‌ترین موسیقی حماسی این منطقه مربوط به مردمان تبری زبان ساكن در كوهستان‌هاو كوهپایه‌ها بوده و در دو بخش‌سازی و آوازی چه از نظر ساختار نغمه و چه از حیث محتوا و مضمون، دارای ارزش‌های غنی و دست نخورده است. بكر بودن كوهستان‌های مركزی و دور بودن منطقه و نداشتن هم‌آوازی با سایر اقوام موجب ادامه حیات و تثبیت تعداد قابل توجهی از نغمه‌های حماسی مربوط به ساز سرنا شده‌است از این رو هنوز می‌توان شاهد قطعاتی بود كه با الهام از رزم‌ها،حماسه‌ها،حركات موزون نمایشی،پهلوانی‌ها و كشتی‌ها و ورزش‌های محلی همجون یك چوبه،دوچوبه، سه‌چوبه،چارچوبه، كشتی مقوم، تركمونی،گبرگر، روونی، شروشور و اسب تاجنی هر یك حماسه‌ها و داستانهای مربوط به خود را دارند و بازگوكننده گوشه‌ای از تاریخ اجتماعی مردم منطقه هستند. برخی از آیین‌ها و مراسم نمایشی مربوط به این قطعات هنوز با سرنا و "دوسركوتن " اجرا می‌شوند،به عنوان نمونه درمبارزه پهلوانی كشتی "لوچو"،از آغاز تا پایان مبارزه قطعاتی توسط سرنا ونقاره اجرا می‌شود كه مفاهیم شروع مسابقه، پیروزی، شكست و پایان آن است. "سوت‌ها" عموما الهام گرفته از زندگی و مبارزه‌ای یاغیانی است كه به خاطر ستم مضاعف دوران فئودالیسم،با زمین داران وملاكان بزرگ و همچنین نیروهای حكومت مركزی به مقابله برخاستند. سوت معمولا پس ازمرگ این افراد و در رثای قهرمانی‌ها،سلحشوری‌ها و مبارزات شان سروده و خوانده می‌شدند. گرچه شماری از افرادی كه اشعار رزمی و حماسی برای آنان سروده شد، از لحاظ شخصیت اجتماعی، چهره‌های نامطلوب و مخدوشی بودند و در مواقعی نیز به آزار مردم می‌پرداختند، ولی براساس سنت‌ها و ذهنیت قهرمان پرورانه بومیان منطقه،همین افراد رفته رفته در ادبیات وفرهنگ عامه به قهرمان تبدیل شدند و منظومه‌هایی در رثای آنان ساخته شد كه از میان می‌توان به "حسین‌خان"، "هژبرسلطون"، "حجت غلامی"، "رشیدخان"، "آق ننه" و "عشق‌علی یاغی"اشاره كرد. منظومه‌هایی همچون "مم‌زمون"( محمد زمان) اگرچه دارای منشاء تراژیك و لیریك است ولی به دلیل قهرمانی‌های مم‌زمون و مبارزات مداوم او با والیان منطقه ودر نهایت نیروهای حكومت مركزی،از نظر نغمه وشعر یكی از غنی‌ترین و بكرترین منظومه‌های حماسی مازندران است. مم‌زون عیاری صاحب نام و مورد علاقه اهالی‌شرق مازندران بود كه‌در مبارزه‌ای نا برابر جان باخت و سوت به جا مانده‌از او مربوط به اوایل پادشاهی ناصرالدین شاه قاجار است. منظومه "اكبرپهلوون"كه به "ذبیح پهلوون" و"عامی دترجان" نیز شهرت دارد از جمله سوت‌هایی است كه قدمت قهرمان پروری و آرمانگرایی را در موسیقی حماسی منطقه نشان می‌دهد. درزمان حاضر نزدیك‌ترین و متداول‌ترین سوت، "سوت مشتی" بوده كه مربوط به ‪ ۵۰سال قبل است. سوم : * موسیقی‌سازی موسیقی‌سازی مازندران به دو دسته موسیقی چوپانی (ویژه لله‌وا) و آهنگ‌های ویژه سرنا و نقاره تقسیم می‌شود. كتولی،كل حال،غریب حال(غریبی)، میش حال، دنباله میش‌حال، كیجا كرچال، زاری، كمرسری، دخترعموجان، جلوداری، عباس خونی و سماع حال از جمله موسیقی چوپانی كه توسط لله‌وا اجرا می‌شود. پیشنمازی، یك چوبه، دچوبه، تركمنی، روونی، لیلاگواگر، ورساقی، شروشور و كتولی نیز از جمله ملودی‌های مخصوص سرنا و نقاره هستند. قلی‌نژاد می‌گوید:"غریبی" یكی از نواهای چوپانی است كه در دستگاه شور اجرا می‌شود، گویا چوپانان این ملودی را در غربت و غریبی می‌نواختند زیرا آنان برحسب كارشان گاهی مجبور بودند دور از دیار خود بسر برند و هرگاه دلتنگ می‌شدند و هوای ولایت را می‌كردند با لله‌وا ( نوعی نی ) آهنگ غریبی را اجرا می‌كردند. به گفته این هنرمند "میش‌حال" از جمله ملودی‌های چوپانی بوده كه برای گوسفندان بسیار مهیج است و بویژه درزمستان كه برف روی علف‌ها را می‌پوشاندو چراندن گوسفندان كار دشواری بود، چوپان با لله‌وا این ملودی را می‌نوازد و گوسفندان با شنیدن آن به وجد آمده و با دست خود برف‌های روی علفزار را كنار زده و به چریدن علف‌های زیر برف مشغول می‌شوند. این ملودی با ریتم شش هشتم و در دستگاه شور اجرا می‌شود. "دنباله میش‌حال" بعد از چراندن گوسفندان، برای مراجعت به روستا و بردن آن‌ها به چفت (آغول) نواخته می‌شود كه از لحاظ تونالیته (گام) مانند میش‌حال است. ملودی "كیجا كرچال"در وصف دخترانی است درپای دار جاجیم یا گلیم بافی مشغول كارهستند. "كیجا" در گویش مازندرانی یعنی دختر و كرچال نیز به دار جاجیم یا گلیم بافی اطلاق می‌شود، این ملودی با ریتم چهارچهارم در گوشه شوشتری و بیداد همایون اجرا می‌شود. ملودی "جلوداری" كه بیشتر توسط لوطی‌ها در عروسی، هنگام بردن عروس به حمام، با سرنا ونقاره اجرا می‌شد، معلوم نیست از چه طریق به موسیقی چوپانی راه پیدا كرده است. این ملودی با ریتم دو چهارم در دستگاه شور آغاز وسپس با زیبایی خاصی به سه‌گاه تغییر مقام داده و با ریتم شش هشتم در شور فرود می‌كند. ملودی "عباس خوانی"یا عباس‌خونی كه جزو موسیقی آیینی بوده، در موسیقی چوپانی ظاهر شده و با لله‌وا اجرا می‌شود. عباس خوانی كه از تعزیه حضرت عباس (ع) الهام گرفته، فاقد متربوده و در بیات‌ترك و در بعضی از مواقع درچهارگاه اجرا می‌شود. در كتاب موسیقی بومی مازندران درباره "سماع حال" آمده است ملودی سماع حال مخصوص رقص ( بویژه آیینی ) است كه كه با ریتم شش‌هشتم درسه‌گاه و اغلب با سرنا و نقاره اجرا می‌شود. برخی براین اعتقادند این ملودی هنگام برداشت محصول در خرمن و مزارع كشاورزی اجرا می‌شود و پس از اتمام كار كشاورزان با این ملودی به رقص و پایكوبی می‌پردازند. ملودی "زاری" داستان تراژیك دو برادر است كه به نوبت هركدام به مدت۲۴ ‪ ساعت گوسفندان را به چرا می‌بردند .روزی برادر كوچك برای تحویل گرفتن نوبت كاری بسوی گله می‌رود ولی با جسد بی‌جان برادر بزرگش "ابراهیم" كه از سخره پرت شده بود، روبه‌رو می‌شود. وی به ناچار گوسفندان را به طرف روستا می‌برد ودرضمن برگشت از فرط اندوه ملودی جدید و محزونی را به صورت بداهه می‌نوازند. همسر ابراهیم از مراجعه بی موقع گوسفندان وملودی غم‌انگیز چوپان در می‌یابد كه واقعه ناگواری اتفاق افتاده،به همین سبب از دیگران درخواست كمك می‌كند و مردم روستا با نزدیك شدن گوسفندان و چوپان با جسد ابراهیم مواجه می شود (از سایت "ایستا" / istta.irدسته‌بندی سایر ویژگیهای فرهنگی کلید‌واژه موسیقیمحلیمازندرانی83K بازدید
معرفی و اجرای نحوه کارکرد خرمنکوب قدیمی (بَردو)حسن  صفریحسن صفریمعرفی و اجرای نحوه کارکرد خرمنکوب قدیمی (بَردو)«بردو» صنعتی پرکاربرد دیروز وابزارناشناخته موزه های امروز خرمنکوب های سنتی که در اصطلاح محلی ˈ بَردو ˈ نامیده می شدند در واقع یک ماشین دست ساز چوبی بودند که به وسیله دو گاو و یا دو الاغ بر روی خرمن غلات کشیده و موجب خرد شدن ساقه ها و جدا شدن دانه های گندم از خوشه ها می شد.
لرهای ایران و ایلمایی هامحمد ناصری فردمحمد ناصری فردلرهای ایران و ایلمایی هاپوشش های ساده هم می نواند معرف نمادهای مشترک فرهنگی تاریخی جوامع بشری باشد.
سنگ نگاره های سونگون ارسباران - آذربایجان شرقیمحمد ناصری فردمحمد ناصری فردسنگ نگاره های سونگون ارسباران - آذربایجان شرقیسنگ نگاره ها، یکی از منابع کهن فرهنگی جوامع بشری محسوب می شوند. ارزش و اهیمیت آنها با دانش تخصصی و میزان علاقه مندی متولیان امور و مردم رابطه مستقیم دارد.
سیر هنر کهن ایران به دیگر نقاط جهانمحمد ناصری فردمحمد ناصری فردسیر هنر کهن ایران به دیگر نقاط جهاندر گذشته های دور هنر یک زبان مشترک جهانی بوده است.
ننه پیر و چرخ نخ ریسی(دوک dok) در باور اهالی روستای خان آبادتقی قاسمیتقی قاسمیننه پیر و چرخ نخ ریسی(دوک dok) در باور اهالی روستای خان آباددر باور اهالی روستای خان آباد،در اولین روز بعد از ششله یعنی هفتم اسفند ماه ننه پیر از پشکل پناه می آید و دوک نخ ریسی چوبی خود را آتش میزند تا به آب شدن یخها کمک کند و گرمابخش زمین باشد
پخت نان شب عید در روستای خان آبادتقی قاسمیتقی قاسمیپخت نان شب عید در روستای خان آبادپخت نان شب عید از جمله فعالیت های بانوان روستای خان آباد از قدیم تا به حال است.در گذشته روستائیان تمام مایحتاج نان خود را طبخ می كردند.در واقع زنجیره تولید گندم تا پخت نان (شامل كشت،داشت و برداشت گندم به عنوان ماده اصلی پخت نان، آسیاب كردن گندم و در نهایت تولید نان) توسط مردم روستا انجام میشد.
رفتن به میهمانی های شبانه، #شب_نشینی و خوردن #شب_چرهتقی قاسمیتقی قاسمیرفتن به میهمانی های شبانه، #شب_نشینی و خوردن #شب_چرهشب نشینی از کارهای متداول اهالی خان آباد است. شب­ نشینی در اواخر #پاییز و فصل زمستان بیشتر صورت می­گیرد چرا که عموما در روستاها بعد از برداشت محصول در فصل پاییز، اوقات فراغت و بیکاری روستائیان آغاز شده و تا پایان زمستان ادامه پیدا می­کند.
نقوش انسان های فرا زمینیمحمد ناصری فردمحمد ناصری فردنقوش انسان های فرا زمینینقاشی های درون غارهاو کوه های ایران، اسناد دست اولی هستند که با کشف آنها نگاه به تاریخ و هنر بشر متحول می شود.
آبان ماه و آغاز مراسم بام اندود (بون انید) در روستای خان آبادتقی قاسمیتقی قاسمیآبان ماه و آغاز مراسم بام اندود (بون انید) در روستای خان آبادزندگی روستایی حاکم بر خان آباد در حدود 50 سال پیش صرف نظر از سختی هایی که داشت،شیرینی های خاص خود را هم در پی داشت .مردان و زنان و همه اهل خانواده در تمام فصول سال مشغول کار و فعالیت بودند که همین تلاشهای روزمره باعث می شد کمتر فردی مبتلا به بیماری های رایج این روزه از قبیل بالابودن چربی و قند خون ....باشد...
تهیه شیره انگور ،روستای خان آبادتقی قاسمیتقی قاسمیتهیه شیره انگور ،روستای خان آبادمراسم تهیه شیره انگور توسط بانوان روستای خان آباد روستای خان‌آباد از توابع شهرستان خمین است که بانوان با حضور در باغ‌های انگور و تاکستان‌های روستا، انگورها رسیده و مرغوب را برداشت کرده و به محلی مناسب که معمولا حیاط خانه روستایی است انتقال می‌دهند و به تمیز کردن و شستن آنها می‌پردازند.در برداشت و تمیز کردن و همچنین شستشوی انگورها، تمام اعضای خانواده از کودکانی که توانایی کمک دارند تا بزرگترها و مردان شرکت و با صمیمیت خاصی با یکدیگر همکاری می‌کنند، در بعضی از مواقع نیز همسایگان به کمک می‌آیند که در گذشته
بانوان ارزشمند و سرمایه های انسانی در عرصه هنر و فرهنگ این مرزو بومتقی قاسمیتقی قاسمیبانوان ارزشمند و سرمایه های انسانی در عرصه هنر و فرهنگ این مرزو بومخاله آرا در حقیقت یكی از چهره های ماندگار خان آباد است،خاله آرا بدون کوچک ترین چشم داشتی به کمک بانوان روستا میرفت و در کلیه کارهای روزمره یاری گر خانواده های روستایی بود.
شروع فصل پشم چینی در روستای خان آبادتقی قاسمیتقی قاسمیشروع فصل پشم چینی در روستای خان آبادبا وجود این که همه ساله در فصل پشم چینی، چندین تن پشم از دام‌های روستای خان آباد چیده می‌شود، اما به علت نبودن صنایع تبدیلی، این محصول با قیمت کمی داد و ستد شده یا اینکه وارد لحاف دوشک می‌شود! در حالی که ایجاد ارزش افزوده این محصول ازجمله مواردی است که می‌تواند موجب تحقق شعار اقتصاد مقاومتی در کشور شود. فصل پشم چینی معمولا در اوایل خرداد ماه شروع می شود .شستشوی دام ها و خشک شدن انها در مجاورت آفتاب و بلافاصله شروع پشم چینی یا همان چر chara .پشم چینی معمولا در دو فصل صورت میگیرد یکی در فصل بهار و دیگری در او
در ورودی مسجد قدیمی وچله خانه روستای هجیجمحمد غریب معاذی نژادمحمد غریب معاذی نژاددر ورودی مسجد قدیمی وچله خانه روستای هجیجروستای هجیج روستایی منحصر بفرد در کل مجموعه هورامان (اورامان ) در مابین استان کردستان و کرمانشاه در کنار رود سیروان قرار گرفته
مشکعبدل شعبانیعبدل شعبانیمشکمشک از پوست گوسفند برای نگهداری آب درست میشود و کار یخچال امروزی را میکرده است
چرا بیشترین نقش سنگ نگاره های ایران، طرح روی سفالینه ها، پیكره های مفرغی و... بزكوهی است؟محمد ناصری فردمحمد ناصری فردچرا بیشترین نقش سنگ نگاره های ایران، طرح روی سفالینه ها، پیكره های مفرغی و... بزكوهی است؟با توجه به اینكه سال 1394 سال بز است، شاید مناسب باشد بر چرایی بز و بزكوهی بررسی بسیار كوتاهی داشته باشیم.
تهیه برگه زردآلو در روستای خان آبادتقی قاسمیتقی قاسمیتهیه برگه زردآلو در روستای خان آبادبا فرا رسیدن فصل برداشت زردآلو در روستای خان آباد زمان تهیه برگه زردآلو نیز آغاز می شود
مراسم پخت ترخینه در روستای خان آباد ( لقینه ترخینه leghineh )تقی قاسمیتقی قاسمیمراسم پخت ترخینه در روستای خان آباد ( لقینه ترخینه leghineh )لقینه leghineh ترخینه ماده اولیه یکی از خوراک های مفید و مغذی به نام آش ترخینه است که معمولا در اواسط فصل تابستان و پس از برداشت محصول گندم تهیه می شود
مراسم تهیه آبغوره در روستای خان آبادتقی قاسمیتقی قاسمیمراسم تهیه آبغوره در روستای خان آبادفصل تابستان شروع فعالیت های بانوان روستایی در راستای تهیه مایحتاج خانواده است.تهیه انواع خشکبار-ترشیجات-و...از جمله این فعالیت هاست.
مراسم تهیه قره قوروت در روستای خان آبادتقی قاسمیتقی قاسمیمراسم تهیه قره قوروت در روستای خان آبادقره قوروت یکی از فرآورده های شیر است بدین صورت که بعد از تهیه کشک که باقی مانده دوغی است
مراسم تهیه کشک محلی در روستای خان آبادتقی قاسمیتقی قاسمیمراسم تهیه کشک محلی در روستای خان آبادکشک از مواد لبنی پر مصرف بانوان روستاییء روستای خان آباد در تهیه خوراک ها و آش های محلی ست.
تعزیه خوانی در فین هرمزگانعبدل شعبانیعبدل شعبانیتعزیه خوانی در فین هرمزگانمراسم تعزیه خوانی در ده شبانه روز اول محرم بطور مستمر هر روز عصر در میدان کوچک مسجد امام حسین بر قرار است
نوسودعدنان مرادیعدنان مرادینوسودپاییزی متفاوت در نوسود
سنندجفرصاد حیدریفرصاد حیدریسنندجشهر سنندج (به کردی: سنه، کورسان)
شهر سنندجفرصاد حیدریفرصاد حیدریشهر سنندجشهر زیبای سنندج
روستای زیبا و گردشگری خرمکوهعلی  خرمکوهیعلی خرمکوهیروستای زیبا و گردشگری خرمکوهروستای خرمکوه از توابع دهستان كلیشم در نیمه شرقی شهرستان رودبار استان گیلان در بخش عمارلو، 20 كیلومتری جهت شمال شرقی جیرنده، در طول جغرافیایی 36درجه و 7 دقیقه و عرض 49درجه و 7 دقیقه در ارتفاع 1601 متری از سطح دریای آزاد در جنوب استان گیلان ،قسمت البرز غربی واقع شده است.
دار قالی...تقی قاسمیتقی قاسمیدار قالی...زندگی مثل یه قالیه،توش یه عالمه نقش و رنگ و طرحه،هر روز صبح كه از خواب پا میشیم، تا شب چند تا گره از این قالی رو می‌بافیم. شبها، یا خواب گره هایی رو م...
دلم تنگ است،گاهی برای کودکی هایم و باز،گاهی برای کودکی هایم...تقی قاسمیتقی قاسمیدلم تنگ است،گاهی برای کودکی هایم و باز،گاهی برای کودکی هایم...آخ که چقدر دلم هوای کرسی ذغالی کرده،دلم میخواد برم زیر یه کرسی ذغالی پاهامو ول کنم و بترسم نکنه منقل وسطش پامو بسوزونه،دلم میخواد سیب های یخو جوری گاز...
مشابهت طرح روی سفالینه های ماقبل تاریخی با نقوش سنگ نگاره های كهن ایرانمحمد ناصری فردمحمد ناصری فردمشابهت طرح روی سفالینه های ماقبل تاریخی با نقوش سنگ نگاره های كهن ایرانمشابهت طرح روی سفالینه های ماقبل تاریخ با نقوش سنگ نگاره های كهن در ایران، اصلی است كه برای نخستین بار در ایران موفق به كشف آن می شویم. اصلی كه از هنر...
شعروادب در روستای آقداش از بخش نوبران شهرستان ساوهمحمد رفیعیمحمد رفیعیشعروادب در روستای آقداش از بخش نوبران شهرستان ساوهشرح حالی برزندگینامه استاد: بمناسبت فرا رسیدن چهلمین روزدرگذشت زنده یاد كربلایی صفرعلی غیبی (غمگین) با سلام و درود به دوستداران شعروادب ترکی زبا...
هنر وموسیقی در روستای آقداش از بخش نوبران شهرستان ساوهمحمد رفیعیمحمد رفیعیهنر وموسیقی در روستای آقداش از بخش نوبران شهرستان ساوه عاشیق نادر رنجبراز هنرمندان ساز وآواز در منطقه میباشد که کمتر کسی میباشد که آشنایی با صدا وموسیقی او را نداشته باشد نادر درآذرماه 1356 در روستای آق...
نازک‌کاری هنری که به نام همدان ماندگار شد ز.ر نازک‌کاری هنری که به نام همدان ماندگار شد نازک کاری، هنر ساخت اجسام متفاوت مثل جعبه‌هایی است که در گذشته به منظور جعبه‌ نوشت افزارو جعبه جواهرات کاربرد داشته است. ماده‌ اولیه در ساخت این ر...
نقوش سفال میبد بازتاب باورهای کویرنشینان ز.ر نقوش سفال میبد بازتاب باورهای کویرنشینان سفالگری یکی از قدیمی‌ترین صنایعی است که زادگاه آن میهن کهنسال ما ایران است . شاید اولین صنعت ساخته دست بشر از خاک بوده است. قرائن موجود از آثار کشف شد...
جلوه‌نمایی هنر سوخت و معرق روی چرم در کاخ صاحبقرانیه ز.ر جلوه‌نمایی هنر سوخت و معرق روی چرم در کاخ صاحبقرانیه یکی از هنرهای سنتی بسیار زیبای اصفهان که در حقیقت مجموعه چندین هنر ارزشمند است، هنر سوخت و معرق روی چرم است که دو نمونه از آثار این هنر با ارزش در کاخ...
فیروزه؛ نگینی که نگاه‌ها را به سوی شرق ایران می‌کشاندز.ر فیروزه؛ نگینی که نگاه‌ها را به سوی شرق ایران می‌کشاندنیشابور را با فیروزه آن می‌شناسند چرا که مقام اول فیروزه را در جهان داراست و مرغوب‌ترین فیروزه جهان از گذشته با نیشابور شناخته شده است. اما امروز ن...
سنگ قبر قالی عشایر را با نقش های قالی تبریز و کرمان بافتند.تقی قاسمیتقی قاسمیسنگ قبر قالی عشایر را با نقش های قالی تبریز و کرمان بافتند.لازمه خلاقیت،صاحب نگاه بودن است که قالیباف ایرانی صاحب این نگاه بود.طبیعت و مظاهر زندگی و کار در بستر آن به همراه خیال پردازی های ذهن (جان انگار ) ا...
جشن سده(ناقالی-کرد علی کوه)تقی قاسمیتقی قاسمیجشن سده(ناقالی-کرد علی کوه)شامگاه چهلمین روز پس از جشن شب چله،در چله­ی زمستان، جشن ناقالی «کردعلی کوه» «سَدَه» یا «سده سوزی» برگزار می­شود.در روستای خان آباد جشن سده یا همان جشن...
هنر صخره ای ماقبل تاریخی ایران (سواره)محمد ناصری فردمحمد ناصری فردهنر صخره ای ماقبل تاریخی ایران (سواره)یك نمونه از هنر صخره ای كهن (هزاره ی سوم ق.م.) كه هنرمند با تكنیك هنری قوی، به بهترین صورت ممكن حس درونی خودش را برسنگ سخت انتقال داده و از هزاران سال...
مرحوم حسین پناهیانصاری مرحوم حسین پناهیحسین پناهی دژکوه در ۱۳۳۵ در روستای دژکوه از توابع شهرستان كهگیلویه (دهدشت-سوق)در استان کهکیلویه و بویراحمد متولد شد. پس از اتمام تحصیل در بهبهان به تو...
قرآن تاریخی نگلامیر صادقیامیر صادقیقرآن تاریخی نگلقرآن تاریخی نگل امیر صادقی (کارشناس ارشد مردم‌شناسی) قرآنی در روستای نگل وجود دارد که جمع کثیری از مردم را هر روزه به سوی خود می‌کشاند. ما نیز به ...
مطالعه‌ی انسان‌شناختی مراسم‌های آیینی روستای اورامان تختامیر صادقیامیر صادقیمطالعه‌ی انسان‌شناختی مراسم‌های آیینی روستای اورامان تختمطالعه‌ی انسان‌شناختی مراسم‌های آیینی روستای اورامان تخت امیر صادقی (کارشناس ارشد انسان‌شناسی) مصطفی طاهری (کارشناس انسان‌شناسی) مقدمه بخش مهم...
آداب و رسوم ماه رمضان در کردستانامیر صادقیامیر صادقیآداب و رسوم ماه رمضان در کردستانامیر صادقی، کارشناس ارشد مردم‌شناسی مردم کردستان جهت آمادگی بیشتر برای ادای فرایض این ماه، در اواخر ماه شعبان چند روزی را روزه می‌گیرند. این عمل نوعی...
مقایسه سنگ نگاره های ماقبل تاریخی ایران (میمند) باسنگ نگاره های ماقبل تاریخی فرانسه (غار لاسكو) محمد ناصری فردمحمد ناصری فردمقایسه سنگ نگاره های ماقبل تاریخی ایران (میمند) باسنگ نگاره های ماقبل تاریخی فرانسه (غار لاسكو) مقایسه نقطه نگاره های (pictograph) پر رمز و راز مكشوفه در یكی از غارهای اطراف روستای سنگی میمند (دست كنده ها) با نقطه نگاره های غار لاسكو Lascaux در ف...
لالایی و اقوام کهن ایرانیتقی قاسمیتقی قاسمیلالایی و اقوام کهن ایرانیلالالالا کنم ایواره وختی للوته بونم، شاخ درختی لالایی از زیباترین و لطیف‌ترین آوازهایی است که ریشه در کهن‌ترین تفکرات و احساسات مردم ایران‌زمین دار...
كتابها وكارهای ابوریحان بیرونیهادی کراییهادی کراییكتابها وكارهای ابوریحان بیرونیکتاب‌ها و کارها بیرونی که بر زبان‌های یونانی، هندی و عربی هم چیره بود، کتب و رسالات بسیار که شمار آنها را بیش از ۱۴۶ گزارش کرده‌اند نوشت که جمع سطور ...
سهراب سپهریهادی کراییهادی کراییسهراب سپهریسهراب سپهری ( ۱۵ مهر ۱۳۰۷ در کاشان - ۱ اردیبهشت ۱۳۵۹ در تهران) شاعر و نقاش ایرانی بود. او از مهم‌ترین شاعران معاصر ایران است و شعرهایش به زبان‌های بسی...
آثار ابن سیناهادی کراییهادی کراییآثار ابن سینابه دلیل آنکه در آن عصر، عربی زبان رایج آثار علمی بود، ابن سینا و سایر دانشمندان ایرانی که در آن روزگار می‌زیستند کتابهای خود را به زبان عربی نوشتند. ب...
 هنرهای صخره ای، انعکاسی از زندگی و محیط های اقلیمیمحمد ناصری فردمحمد ناصری فرد هنرهای صخره ای، انعکاسی از زندگی و محیط های اقلیمیسنگ نگاره ها یا هنرهای صخره ای، انعكاسی از زندگی انسان های ادوار كهن و محیط های اقلیمی در زمان های گذشته است. یك اثر هنری كهن و زیبا بر بومی سخت...
بو علی سیناهادی کراییهادی کراییبو علی سیناابو علی حسین بن عبدالله بن سینا، مشهور به ابوعلی سینا و ابن سینا و پور سینا (۳۵۹-۴۱۶ خورشیدی، ۳۷۰-۴۲۸ قمری، ۹۸۰-۱۰۳۷ میلادی، زادهٔ روستایی در نزدیکی ب...
سنگ نوشته ها میراث مکتوب گذشتهمحسن  جمالیمحسن جمالیسنگ نوشته ها میراث مکتوب گذشتهبستر صاف و بی آلایش سنگ ها از هزاره های دور مکانی برای نگاشتن و نوشتن بوده است و نحوه ی زندگی و حکم ها و فرامین خود را بر روی آنها می نگاشتند. این سن...
هادی کراییهادی کراییخواندنی جالب (( حمید مصدق )) تو به من خندیدی و نمی دانستی من به چه دلهره از باغچه همسایه سیب را دزدیدم باغبان از پی من تند دوید سیب را دست تو دید غضب آلو...
کشف سنگ نگاره های جدید در منطقه شرق شهرستان گلپایگانمحسن  جمالیمحسن جمالیکشف سنگ نگاره های جدید در منطقه شرق شهرستان گلپایگانکشف سنگ نگاره های جدید در منطقه شرق شهرستان گلپایگان این سنگ نگاره های بی نظیر طی 9 ماه پژوهش نگارنده و گروه پژوهشی سنگ نگاره های گلپایگان کشف شد. ...
سنگ نوشته پهلوی تنگ غرقاب گلپایگان میراثی گرانبها و پر رمز و رازمحسن  جمالیمحسن جمالیسنگ نوشته پهلوی تنگ غرقاب گلپایگان میراثی گرانبها و پر رمز و رازدر این مطلب اشاره کوتاهی به سنگ نوشته پهلوی تنگ غرقاب گلپایگان و ارتباط محتوایی آن با نظریه شکل گیری جهان ارسطو شده است. با گذری برروی سنگ نگاره های...
مشابهت هنرهای صخره ای از شمالی ترین تا جنوبی نقطه ایران  محمد ناصری فردمحمد ناصری فردمشابهت هنرهای صخره ای از شمالی ترین تا جنوبی نقطه ایران هنرهای صخره ای rock arts یا سنگ نگاره ها petroglyphs در ایران آنقدر گسترده و پر رمز و رازند، كه از شمالی ترین نقطه ایران (مشگین شهر اردبیل ) تا جنوبی...
رقص محلی تقی قاسمیتقی قاسمیرقص محلی رقص محلی یا رقص فولکلوریک قدیمی‌ترین فرم رقص است که نشان‌گر حالات، عادات و فرهنگ یک قوم و یا ساکنان یک منطقه جغرافیائی خاص بوده و در قالب مجموعه‌ای از...
برخی از آداب نوروز در روستای خان آبادتقی قاسمیتقی قاسمیبرخی از آداب نوروز در روستای خان آبادنوروز و آداب و رسوم آن در روستای خان آباد گردگیری و خانه تکانی جهت استقبال از سال نو غبار روبی و گردگیری از در و دیوار خانه و کف پوش ها ...
رقص‌های آیینی یا جادوییمحمد ناصری فردمحمد ناصری فردرقص‌های آیینی یا جادویینقش رقص‌های آیینی، نمادهایی برای بیان مفاهیم و اندیشه ها. تكه سفالی كه بر آن انسان هایی در حال اجرای مراسم آیینی اند، با پیامی همگون نقش سنگ نگا...
وطنم ای روستای خان آبادتقی قاسمیتقی قاسمیوطنم ای روستای خان آبادوطنم تنها ایستاده‌ام بر بالای کوه نِسار و به روستا و مناظر دلپذیرش نگاه می‌كنم. درختان سیب و گردوهای راست قامت. “خان آباد“ وطن من است. اینجا را ...
آداب و رسوم روستای خان آبادتقی قاسمیتقی قاسمیآداب و رسوم روستای خان آبادآداب و رسومی که در گذشته در روستا با تشریفات خاصی انجام می شده اما متاسفانه با گذشت زمان برخی از آنها از خاطرها رفته اند و شاید کمتر کسی یاد و خاطره ا...
غذاهای محلی روستای خان آبادتقی قاسمیتقی قاسمیغذاهای محلی روستای خان آبادمقدمه : آب و هوای مساعد و خاک مرغوب خان آباد ،آمادگی پرورش انواع مواد خوراکی طبیعی شامل :صیفی جات ـ میوه ها ـ حبوبات و ... غیره را دارد، و فور نعمت...
برپایی جشن سده ( جشن ناقالی - کردعلی کوه) در روستای خان آبادتقی قاسمیتقی قاسمیبرپایی جشن سده ( جشن ناقالی - کردعلی کوه) در روستای خان آبادجشن شده(جشن ناقالی) شامگاه چهلمین روز پس از جشن شب چله، آبان روز از بهمن ماه و در چله­ی زمستان، جشن «سَدَه» یا جشن ناقالی برگزار می­شود( ناقالی گنه...
نقش بزکوهی در ایران باستان، نماد آب خواهی، زایندگی، باروری و محافظت. محمد ناصری فردمحمد ناصری فردنقش بزکوهی در ایران باستان، نماد آب خواهی، زایندگی، باروری و محافظت. بیش از 90 در صد نقوش سنگ نگاره های ایران بزكوهی است و این نشان از تقدس این نماد در باور های ایرانیان باستان دارد.