ارگ‌ بم‌ این بنای خشتی عظیم

در شمال‌ شرقی‌ شهر بم‌، در دامنه‌ صخره‌ای‌ عظیم‌، قلعه‌ مستحكمی‌ را پی‌ افكنده‌اند كه‌ به‌ ارگ‌ بم‌معروف‌ است‌. این‌ قلعه‌، شهر قدیم‌ بم‌ است‌. این‌ ش...

ارگ‌ بم‌ این بنای خشتی عظیم
محمد ارجمندیسه‌شنبه 9 مرداد 1386 | 17 سال پیشدر شمال‌ شرقی‌ شهر بم‌، در دامنه‌ صخره‌ای‌ عظیم‌، قلعه‌ مستحكمی‌ را پی‌ افكنده‌اند كه‌ به‌ ارگ‌ بم‌معروف‌ است‌. این‌ قلعه‌، شهر قدیم‌ بم‌ است‌. این‌ شهر قدیم‌ از چهار قسمت‌ و 38 برج‌ دیده‌بانی‌ تشكیل‌ شده‌است‌. در طرف‌ جنوب‌ قلعه‌ 4 حصار و در طرف‌ شمال‌ شرقی‌ آن‌ یك‌ حصار بزرگ‌ وجود دارد. مصالح‌ اصلی‌ بناخشت‌ خام‌، گل‌رس‌ و كاه‌ است‌، ولی‌ در بعضی‌ قسمت‌های‌ آن‌ سنگ‌ و آجر و تنه‌ درخت‌ خرما نیز بكار رفته‌است‌. قسمت‌های‌ مختلف‌ قلعه‌ به‌ ترتیب‌ عبارتند از: دروازه‌ ورودی‌، محله‌ عامه‌ نشین‌، سربازخانه‌ و بنای‌ مركزی‌یا حاكم‌نشین‌. خانه‌های‌ عمومی‌ در كنار كوه‌ و بر روی‌ زمین‌ مسطح‌ بنا شده‌ و از نظر شهرسازی‌ مجموعه‌ای‌ كامل‌ است‌.مكان‌های‌ شناخته‌ شده‌ آن‌، راهرو اصلی‌ (بازار)، حسینیه‌، مسجد (آتشكده‌)، زورخانه‌، حمام‌ (عمومی‌) و سابات‌جهودهاست‌. بیشتر خانه‌های‌ عامه‌ متصل‌ به‌ هم‌ ساخته‌ شده‌ و غالب‌ آنها به‌ همدیگر راه‌ دارند. در بعضی‌ خانه‌هاآثار حمام‌ اختصاصی‌ به‌ چشم‌ می‌خورد. تعدادی‌ از ساختمان‌ها بصورت‌ دو طبقه‌ ساخته‌ شده‌ كه‌ به‌ احتمال‌ زیادبر اثر افزایش‌ جمعیت‌ بوده‌ است‌. بعد از ورودی‌، یك‌ راه‌ اصلی‌ تا دروازه‌ دوم‌ كشیده‌ شده‌ كه‌ قسمتی‌ از این‌ راه‌بازار شهر است‌. ارگ بم آثار كارگاه‌ نانوایی‌، روغن‌گیری‌ و قفسه‌های‌ خشتی‌ بازار، نشانی‌ از رونق‌ گذشته‌ آن‌ است‌. به‌موازات‌ راه‌ اصلی‌، دو راه‌ دیگر نیز به‌ دروازه‌ دوم‌ اتصال‌ دارد. حسینیه‌ شامل‌ یك‌ محوطه‌ بزرگ‌، ایوان‌ دو طبقه‌قرینه‌ و چند اتاق‌ است‌ و سه‌ منبر خشتی‌ دارد. زورخانه‌ از چهار ایوان‌، یك‌ گنبد و یك‌ گود تشكیل‌ شده‌ است‌.ارگ‌ بم‌ دو مسجد بنام‌ مسجد جامع‌ و مسجد حضرت‌ محمد (ص‌) دارد. حمامی‌ نیز در محل‌ عامه‌ وجود داشته‌كه‌ در حال‌ حاضر منهدم‌ شده‌ است‌. بعد از دروازه‌ دوم‌، اصطبل‌، حصار و اتاق‌هایی‌ مخصوص‌ نگهبانان‌ وجوددارد. ارگ بم بعد از دروازه‌ سوم‌ سربازخانه‌، خانه‌ فرمانده‌ قشون‌ و آسیاب‌ بادی‌ قرار دارد. در مركز قلعه‌، عمارت‌ چهارفصل‌ سه‌ طبقه‌ به‌جامانده‌ كه‌ محل‌ استقرار حكومت‌ قلعه‌ بوده‌ است‌. در كنار این‌ بنا، حمام‌ اختصاصی‌ حاكم‌ وچاه‌ آب‌ وجود دارد. بنای‌ قلعه‌ را به‌ بهمن‌ اسفندیار نسبت‌ می‌دهند. سابقه‌ ارگ‌ بم‌ به‌ قبل‌ از اسلام‌ مربوط‌ است‌ وبارها بازسازی‌ شده‌ است‌. متاسفانه این بنا در زلزله بم آسیب جدی دید ! مطلب و عكس از سی دی ایران كهنتر از تاریخ ۱۳۸۵ نشر ایرانگردان دسته‌بندیدژها ، قلعه‌ها ، برج و مناره‌هاکرمانکلید‌واژهارگ‌بم‌اینبنایخشتیعظیم16039 بازدید
قلعه سپید ندوشنمهدی مخلصیانمهدی مخلصیانقلعه سپید ندوشنهنگامی که وارد شهر ندوشن شوید، از دور قلعه زیبایی را بالای تپه‌ای خواهید دید. این قلعه کوچک قلعه سپید یا سپیده یا سفیده نام دارد.
قلعه خرانقمهدی مخلصیانمهدی مخلصیانقلعه خرانقاگر از میبد حدود ۶۰ کیلومتر در جاده‌ای که به سمت طبس می‌رود برانیم، به روستای زیبایی می‌رسیم که خرانق نام دارد. روستای زیبایی که در دشتی وسیع در کنار ارتفاعاتی نه چندان بلند جای گرفته و با کاروانسرا و قلعه‌ای بسیار زیبا خودنمایی می‌کند.
ارگ فورگمهدی مخلصیانمهدی مخلصیانارگ فورگدرباره روستای فورگ و ارگ آن اندکی پیش از سفرم خواندم و شنیدم. اما شنیدن کی بود مانند دیدن! فورگ روستایی از در بخش درمیان از استان خراسان جنوبی است که در بلندترین نقطه آن ارگی زیبا ساخته شده است.
قلعه کنگلو معروف به عقاب مازندرانبابک ارجمندیبابک ارجمندیقلعه کنگلو معروف به عقاب مازندرانعقاب مازندران یا قلعه کنگلو یادگاری اساطیری
قلعۀ قدیمی ایراجدریاچه کویر دریاچه کویر قلعۀ قدیمی ایراجاز دیگر مناطق دیدنی و تاریخی این منطقه می‌توان به قلعه‌ای قدیمی که روی ارتفاعات این روستا استوار است، اشاره کرد.
قلعۀ ساسانی گرمهدریاچه کویر دریاچه کویر قلعۀ ساسانی گرمهیکی از مناطق گردشگری گرمه، قلعه‌ای قدیمی ساخته‌شده از گل، خشت و سنگ است.
قلعۀ بیاضهدریاچه کویر دریاچه کویر قلعۀ بیاضهقلعۀ بیاضه یکی از کهن‌ترین قلعه‌های منطقه و در ردیف حصارها و دژهای قابل توجه در ایران است.
قلعۀ انوشیروان عادلدریاچه کویر دریاچه کویر قلعۀ انوشیروان عادلقلعه جندق یا قلعۀ انوشیروان عادل از بناهای تاریخی شهر جندق و تنها قلعۀ مسکونی در ایران کنونی‌ست.
قلعۀ کرشاهی، کارشاهی یا قلعه سرداردریاچه کویر دریاچه کویر قلعۀ کرشاهی، کارشاهی یا قلعه سرداراین بنا بین رشته‌کوه سفیدآب و ملک صدرا واقع شده، در زمان قاجار توسط نایب حسین کاشی ساخته شده
میل اژدهانادر چقاجردینادر چقاجردیمیل اژدهابنای سنگی میل اژدها که به نام های دیمه‌ میل و میل آزاد نیز نامیده می شود بنایی ساخته شده از ۱۶ ردیف سنگهای بزرگ تراشیده شده به شکل مکعب مستطیل بوده که بر دامنه تپه ای سنگی در ۵ کیلومتری غرب (جنوب غربی) شهرستان نورآباد و در نزدیکی راه این شهر به روستای آهنگری واقع شده است.
قلعه کرشاهینادر چقاجردینادر چقاجردیقلعه کرشاهیقلعه کرشاهی یکی، از کامل‌ترین و مستحکم‌ترین قلعه‌های دفاعی فلات ایران، در شمال شهر بادرود و شرق شهر ابوزیدآباد از توابع کاشان قرار دارد.
روستای بیدخونعبدل شعبانیعبدل شعبانیروستای بیدخونروستای بیدخون از توابع بردسیر کرمان آرمیده در دل بندرکوه