ورود
جستجو
سرچشمه
وبلاگ
جشنوارهها
وبنامهها
نقشه ایران
جستجو
فنجان نماها، حلقه و طرح روی سفالینه های پیش از تاریخ
هنر در ایران باستان بقدری مرموز، درهم تنیده، استیلیزه شده، گسترده و دارای سیر تحول و تطوّر بوده؛ که انسان واقعاً مات و مبهوت می شود. براستی هنرمندان آن آثار زیبا و پیچیده، چه کسانی بوده اند؟ با آن نبوغ و اندیشه گری! سیر و عظمت هنر آنان از هنر سنگ تا هنر سفال، مفرغ، دستبافت ها و... شگفت انگیز است. از پیام های ساده و پیچیده ی آنها در قالب هنرهای گوناگون، پی به افق اندیشه و نگاه عمیق آنها می بریم.
‹
›
‹
›
محمد ناصری فرد
شنبه 13 آبان 1402 | 7 ماه پیش
هنر در ایران باستان بقدری مرموز، درهم تنیده، استیلیزه شده، گسترده و دارای سیر تحول و تطوّر بوده؛ که انسان واقعاً مات و مبهوت می شود. براستی هنرمندان آن آثار زیبا و پیچیده، چه کسانی بوده اند؟ با آن نبوغ و اندیشه گری! سیر و عظمت هنر آنان از هنر سنگ تا هنر سفال، مفرغ، دستبافت ها و... شگفت انگیز است. از پیام های ساده و پیچیده ی آنها در قالب هنرهای گوناگون، پی به افق اندیشه و نگاه ژرف آنها می بریم. یک دایره و نقطه وسط آن بر روی یک تخته سنگ یا سفال، شاید تاکنون چنین چیزی ندیده باشیم؛ یا دیده ایم اما راز و پیام آن را نمی دانسته ایم . یک دایره و نقطه وسط آن از هنر سنگ در ایران باستان شروع شده (حدود هزاره ی هفدهم پیش از میلاد)؛ در هزاره ی چهارم پ.م. روی سفال های جام شوش هویدا می شود و سپس استیلیزه شده ی آن در هزاره سوم پ.م. بر روی جام دیگر شوش خود نمایی می کند(دایره و نقطه). شاید پیامش این است که من را ببینید. اما کسی تاکنون آن را ندیده و اهمیت نداده؛ چون درون ذهن ما شناختی از آن آثار هنری مهم وجود نداشته و آن را بی اهمیت قلم داد می کرده ایم. یک عتیقه را همه خوب می بینیم؛ چون در ذهنمان ارزشمند است؛ چون از آن شناخت داریم؛ پس مهم است. دایره و نقطه در آن برای ما مهم نیست؛ شاید بخاطر این است که برای ما نفعی ندارد. " نقطه" در نقاشی های کهن و طرح روی سفالینه ها و گِـل نوشته ها، یک رخداد مهم در زندگی هنری و سیر پیدایش خط در دوران باستان انسان بوده؛ که برای ما مهم نبوده و نیست؛ چون در ذهن ما از آنها پیشینه و شناختی نداریم و نمی خواهیم هم داشته باشیم؛ شاید چون برای ما نفعی ندارند. اهمیت نقطه در هنر ایرانیان باستان در حد اعجاز است؛ نه برای ایرانیان، بلکه برای جهانیان یک رخداد عجیب و پر معناست. نقطه در دایره، استیلیزه شده ی نقش بزکوهی است (نقوش سنگ نگاره ها و طرح های جام شوش، اسلاید یک، دو و سه همین صفحه)؛ نماد زایندگی و فزونی نعمت، که هنرمند در شوش طی مدت هزار سال، سیر خلاصه شدن آن را به زیبایی به نمایش گذاشته است ( تصویر یک، دو و سه سفال های شوش، همین صفحه). براستی چه کسی تا کنون این عظمت و سیرتحول هنر و تطوّر خط را بر سفالینه های جام شوش دیده است؟ چه کسی تاکنون رد پای فنجان ها و رینگ، دایره و نقطه بر روی سفال شوش تا روی گِـل نوشته های کُنار صندل جیرفت و گلویه سفال کهن و زیبای دره سند در پاکستان را دیده است؟ فنجان نماها و حلقه های کهن مکشوفه در کوه های استان گیلان، مادر خط و سیر استیلیزاسیون هنر در این سرزمین را به نمایش گذاشته اند؛ که غریب، مهجور و در حال نابودی اند؛ چرا که اگر از آنها شناخت شایسته داشتیم؛ بقطع آنها را پیش از نابودی نجات می دادیم. سیر جهانی فنجان نماها و حلقه ها در صفحه پیش نمایش داده شد؛ مطالعات ما گواه بر آن است که آن آثار هنری کهن، از فلات ایران به دیگر نقاط جهان برده شده و نمایی از آغاز سیر هنر و خط از ایران باستان، به دیگر نقاط جهان هستند. با احترام – محمد ناصری فرد پاییز 1402
کلیدواژه
فنجان نما
سفالینه
پیش از تاریخ
72 بازدید
شباهت سنگ نگاره های پیش از تاریخ ایران با نقاشی های کهن غار لاسکو در فرانسه
هنرهای صخره ای کهن ایران، دارای شباهت های ظاهری و پیامی متعدد با نقاشی های کهن خیلی از نقاط جهان هستند.
نقاشی های کهن پلنگ فراز کوه ها و راز آن
دیواره ی صاف فراز کوهی در تیمره، که هنرمندان نقش هایی بسیار زیبا از دو یوز و یک پلنگ آفریده اند؛ که نشان از زیستگاه آن گربه سان و دیده های هنرمندان در آن دوران کهن دارد. ما اغلب، نقش پلنگ ها را بر روی دیواره های صاف فراز کوه ها می دیدیم؟!
سنگ نگاره های تیمره
سنگ نگاره ها یکی از کهنترین هنرهای بشر است که از انسانهای نخستین به یادگار مانده است
آوای سنگ؛ گزارشی از سنگ نگاره های منطقه تیمره
با گذر از منطقه تیمره واقع در دشت گلپایگان، متوجه نمادها و سنگ نگاره های فراوانی از نقوش انسانی و حیوانی گرفته تا نشانهها و سنگ نوشتههایی نقش بسته بر صخره های سنگی در منطقه میشویم
مردمانی که سخن ها در دل تاریخ دارند و ما نمی دانیم.
نقش دو اسب اصیل ایرانی یکی در پله پیشکش های تخت جمشید و دیگری در کوه های تیمره، شگفت آنکه دُم هر دو اسب را گره زده اند
نقد و نظر یا دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید. ابتدا وارد شوید!
آخرین پستها
هنر باستان در بیمارستان
کشف و معرفی یکی از کهن ترین کتیبه های خط در ایران
کشف فنجان نماهای کهن در حاشیه خلیج فارس
فنجان نماهای کهن و شگفت انگیز در جزیره خارک
سر نوشت دره ی کوچری Koucheri و سنگ نگاره های کهن در اطراف گلپایگان
چرایی و اسرار گیاه هوم، همراه با طرح بزکوهی در ایران باستان
کشف فنجان نماهای کهن در شهرستان صیدون بری خوزستان
نقش کهن و زیبای یک بانوی اسب سوار
نقاشی های کهن پلنگ فراز کوه ها و راز آن
گزارش سمینار دانشگاهی نماد شناسی سنگ نگاره های ایران و جهان
© ۱۳۷۹-۱۴۰۳ نمای ایران
راهنمای سفر و گردشگری ایران
نقشه ایران
درباره نمای ایران
راهنمای نمای ایران
جشنوارههای فیلم و عکس
همکاری با نمای ایران
دریاچه کویر
وبنامهها
جاذبههای گردشگری
جاذبههای طبیعی ایران
جاذبههای تاریخی ایران
جاذبههای فرهنگی ایران
کوهها و قلههای ایران
دژها و قلعههای ایران
وبلاگ
محتوای آموزشی
جشنوارههای نمای ایران
بومگردیها
وبنامه هوم
بابک ارجمندی
دوستان
ویراویر™ راهکار هوشمند
اُیو™ راهکار هوشمندسازی
پیکمی؛ فروش محتوای دیجیتال
ووددن؛ دستسازههای چوبی
آنشلف؛ دستسازههای ایرانی